پیش از اینکه درباره‌ی شخصیت‌های دردسرساز در محیط کار و چگونگی کنارآمدن با آنها توضیح بدهیم، باید درک درستی از «شخصیت» داشته باشیم.

به‌طورکلی شخصیت، مجموعه‌ی ویژگی‌ها و خصوصیاتی است که نوع افکار، احساسات و رفتار فرد را تعیین می‌کند. افرادی که دارای برخی ویژگی‌های شخصیتی غیرعادی هستند و این پتانسیل را دارند که به خود و دیگران آسیب برسانند، احتمالا به اختلال شخصیت‌ دچارند.

به گفته‌ی انجمن روان‌پزشکی آمریکا «اختلالات شخصیت با شیوه‌ی تفکر و احساسات فرد درباره‌ی خود و دیگران ارتباط مستقیم دارد و بر عملکرد فرد در جنبه‌های مختلف زندگی‌اش تأثیر منفی می‌گذارد». مثال‌هایی از اختلالات شخصیت عبارتند از: اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت خودشیفتگی. گرچه این اختلالات باعث بروز رفتارهای افراطی می‌شود، اما حتی کسانی که اختلال شخصیت ندارند نیز گاهی در محیط کار ویژگی‌های ناپسندی از خود نشان می‌دهند. برای مثال ممکن است فردی را بشناسید که در محیط کار رفتار افراطی و غیرقابل پیش‌بینی‌ای دارد که معمولا از افراد دارای اختلال شخصیت مرزی سر می‌زند. برخی از محققان دریافته‌اند ویژگی‌های خودشیفتگی مانند حق‌به‌جانب بودن و همدردی نکردن با دیگران، در نسل هزاره (متولدین سال‌های ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۰) بیشتر از نسل‌های قبلی است و این امر به بروز چالش‌های بیشتر در تعاملات محیط کار منجر می‌شود.

شخصیت‌های دردسرساز چگونه بر محیط کار تأثیر می‌گذارند؟

شخصیت‌های دردسرساز بر آسایش افراد در محیط کار و نیز کل سازمان تأثیر منفی می‌گذارند. تحقیقی که درخصوص بهره‌وری پایین و چگونگی گذراندن زمان در محیط کار انجام شده است‌، نشان می‌دهد که در آمریکا بیش از ۹۶ درصد کارکنان تحت‌تأثیر خشونت در محیط کار هستند. مثال‌هایی از رفتار‌های سمی که به محیط کار آسیب می‌زنند، عبارتند از: بی‌ارزش‌کردن کار دیگران، استاندارد‌های دوگانه، فریاد زدن بر سر دیگران و کسب اعتبار از طریق کاری که دیگران انجام داده‌اند.

علاوه بر بیماران دچار اختلال شخصیت، تیپ‌های شخصیتی‌ای که به‌خوبی با هم سازگاری ندارند نیز ممکن است باعث ایجاد تعارض شوند. درواقع تیپ‌های شخصیتی ناسازگار، دلیل اصلی خشونت و تعارض در محیط کار هستند. شیوه‌های متفاوتی که افراد کارها را انجام می‌دهند یا با یکدیگر تعامل می‌کنند نیز ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی شود. برای مثال برخی از کارمندان در ساعات مشخصی مایل به برقراری ارتباط و تعامل با دیگران نیستند و بنابراین در دفترشان را می‌بندند؛ ممکن است این رفتار برای دیگران غیردوستانه یا حتی بی‌ادبانه به‌نظر برسد.

شخصیتهای دشوار یا مشکل ساز در سازمان

?شخصیتهای همه چیزدان: 

فکر میکنند در همه ی زمینه ها متخصص هستند. از ویژگیهای دیگر چنین شخصیتهایی، متکبر و پرافاده بودن است. در مورد هر موضوعی عقیده ای را ابراز میکنند و در مواردی هم که اشتباه میکنند اشتباه خود را قبول ندارند یا حالت تدافعی به خود میگیرند... .

?شخصیتهای منفعل: 

چهره ی آنان سردو بی احساس است. نگاه های خیره و بی تفاوت دارند و از اختلاف نظر و مناقشه و چالش، به هر قیمتی که شده اجتناب می ورزند و هرگز عقیده و نظری را ابراز نمیکنند... .

?شخصیتهای مستبد: 

قلدری میکنند،حتی اگر لازم باشد با چرب زبانی دیگران را وادار به کارهایی میکنند که ممکن است در نهایت به سود خود آنان تمام شود، به سادگی به دیگران توهین میکنند، متوقع هستند و انتقاد آنان از دیگران همراه با قساوت و بی رحمی است.

?شخصیتهای بله گو: 

با هر پیشنهادی موافق هستند، قول انجام دادن هر کاری را میدهند، ولی به ندرت به قولی که داده اند عمل میکنند. هرچند همیشه از بابت قصور خود عذرخواهی میکنند، ولی شما نمیتوانید اطمینان داشته باشید که قولی را که میدهند انجام خواهند داد.

?شخصیتهای نه گو: 

منفی باف و بدبین هستند، کمتر از خود انعطاف نشان میدهند و غالباً برای سازمان محل کار خود مشکل ساز هستند.

?شخصیتهای شاکی: 

هر اقدامی که شما انجام میدهید از نظر آنان نقصی دارد، بیشتر اوقات از اوضاع و احوال و زمین و زمان شکایت میکنند و در مقابل، برای تغییر اوضاع و احوال در جهت صحیح اقدامی انجام نمیدهند. هرچند ممکن است درست هم بگویند، ولی چون همیشه منفی گرا هستند و عیب جویی میکنند دیگران از آنان دوری میجویند.

?شخصیتهای حسود: 

تاب تحمل رشد و پیشرفت هیچ یک از همکاران خود را ندارند، اگر متوجه شوند یکی از همکاران آنان مورد توجه قرار گرفته است، به روش مستقیم یا غیرمستقیم میکوشند وی را در نزد دیگران حقیر نمایند، ضمناً این افراد غالباً به گونه ای رفتار میکنند که هرگز شما متوجه حسد و گاه کینه ورزی آنان نشوید.